Co to jest Primitivo?

Primitivo to odmiana czerwonego winogrona znana również jako zinfandel. Jest trzecim najczęściej sadzonym szczepem w Apulii, Regionie w południowych Włoszech. Primitivo daje wina, które są pełne, o smaku jeżyn, jagód ciemnej czekolady i lukrecji, z dużą zawartością alkoholu, średnimi taninami i słodkim finiszem.

Jaka jest historia Primitivo?

Primitivo trafiło do Apulii w XVIII w z Dalmacji w Chorwacji, skąd pochodzi.  Chorwackie winogrono nazywało się crljenak kaštelanski lub tribidrag , ale włoski mnich zmienił nazwę winogron na primitivo (z łac. „wczesne dojrzewanie”), ponieważ zauważył, że dojrzewają jako pierwsze spośród innych winogron w jego winnicy. Pierwsze włoskie nasadzenia wykonano w Gioia di Colli w Apulii, która do dziś jest DOC.

W dziewiętnastym i dwudziestym wieku primitivo było używane głównie jako winogrono wzbogacające inne wina, nadawało mocy i ciała do innych włoskich win czerwonych. W latach 90. UE zaoferowała wielu plantatorom winogron we Włoszech, zwłaszcza na południu, zachęty finansowe do usuwania  winorośli jako sposobu na zmniejszenie produkcji wina niskiej jakości w UE. Winiarze chętnie wyrywali swoje krzewy primitivo, które były trudne do zbioru i nie przynosiły dużych dochodów.

W XIX w Primitivo zostało sprowadzone do Ameryki i przemianowane na Zinfandel który stał się niezwykle popularny w Kalifornii, gdzie jest najczęściej używany do produkcji słodkiego i owocowego wina różowego. Wkrótce Zinfandel został uznany za flagowy czerwony szczep w USA. W 1994 analiza DNA potwierdziła, że ​​genetycznie Zinfandel był tym samym gatunkiem, co włoskie Primitivo i chorwacki Tribidrag.

Od 1999 roku włoscy producenci mogli legalnie oznaczać swoje wina primitivo jako zinfandel, co pozwoliło im zyskać popularność jako wina odmianowe na rynku eksportowym. Nasadzenia winogron primitivo wzrosły o około 50% od ich najniższego poziomu na początku  lat 90.

Jednocześnie na Półwyspie Bałkańskim, Tribidrag nadal się rozwijał i  stał się dość ważny w regionie. Potomek Tribidraga, Vranac (znany również jako Vranac Crni, Kratošija i wiele innych nazw) jest obecnie głównym czerwonym winogronem Czarnogóry. Vranac tłumaczy się jako „kruk”, tak zwany ze względu na swój czarno-niebieski kolor jagód. Produkuje wina czerwone z gładkimi taninami i głębokimi aromatami czarnych owoców.

Jakie są cechy Primitivo?

Primitivo z Włoch należą do średnio taninowych czerwonych win, które są przeznaczone do picia w ciągu trzech do czterech lat od zbioru. Jest też kilka słodkich win deserowych, które będą oznaczone jako dolce naturale .  Primitivo zwykle jest pełne i bogate w alkohol, ze średnim poziomem tanin i kwasowości. Jego smaki są wyraźne i często przypominają bardzo dojrzałe ciemne owoce leśne – takie jak jagody i jeżyny – a także lukrecję i czarny pieprz. Wiele włoskich Primitivo dojrzewa obecnie w dębie amerykańskim, aby nadać mu smak podobny do słynnych czerwonych Zinfandelów z popularnych regionów, takich jak Lodi w Kalifornii. W związku z tym zwykle można się spodziewać smaków ciemnej czekolady, słodkiego tytoniu i cynamonowej przyprawy.

Apulia: ojczyzna najlepszego włoskiego wina Primitivo

Primitivo jest uprawiane w gorącym, suchym regionie Apulia na „pięcie włoskiego buta”. Główne obszary to:

• Primitivo di Manduria DOC : Apulijska gmina Manduria od wieków słynie z uprawy wysokiej jakości primitivo. Ten DOC produkuje pełne, 100% wina primitivo, które równoważą garbniki z odrobiną słodyczy. W regionie panuje szczególnie ciepły klimat sprzyjający dojrzewaniu winogron, dlatego wina mają zawartość alkoholu co najmniej 14%.
•  Primitivo di Manduria Dolce Naturale DOCG . Wino to jest produkowane metodą passito, z późnych winogron suszonych na winorośli, aż staną się prawie rodzynkami. Dzięki tej technice suszenia uzyskuje się wina o bardzo skoncentrowanych cukrach i aromatach. Powstałe wino nie może zawierać mniej niż 50 g/l cukru [6]. To pyszne wino jest bardzo rzadkie: rocznie produkuje się zaledwie 25 tysięcy skrzynek tego butikowego win
•  Gioia del Colle DOC : Ten DOC w pobliżu miasta Bari obejmuje winnicę z pierwszymi sadzonkami primitivo z Chorwacji.  W tej maleńkiej apelacji działa tylko 15 producentów, więc podaż tych win jest ograniczona. Winnice są sadzone na wzgórzach Murge, na wysokości od 200 do 450 metrów, czyli znacznie wyżej niż Manduria dalej na południe. Różnica wysokości wyjaśnia, dlaczego wina Primitivo ze wzgórz Gioia del Colle oferują więcej świeżości i elegancji , więcej kwasowości i niższą zawartość alkoholu, podczas gdy wina z równin Mandurii mają większą głębię i bogactwo.
• Primitivo del Salento IGT : rozkwitło pod koniec lat 90-tych, kiedy staranna selekcja winogron i nowoczesne metody produkcji wina tchnęły nowe życie w tę odmianę. Wiele nagradzanych win Primitivo pochodzi z Salento IGT , które produkuje ponad 16 milionów butelek o pojemności 75 cl rocznie Ten obszar produkcji obejmuje trzy prowincje administracyjne w Apulii – Brinidisi, Lecce i Taranto .

Jaka jest różnica między Primitivo a Zinfandelem?

Podczas gdy primitivo jest uprawiane tylko we Włoszech, ten sam szczep, zwany zinfandel, wyrobił sobie markę w Nowym Świecie. Zinfandel, uprawiany głównie w kalifornijskich regionach Lodi, Napa Valley i Dry Creek Valley w hrabstwie Sonoma oraz w niektórych częściach stanu Nowy Jork, jest zwykle winem lżejszym niż gęste primitivo. Oba mogą mieć lekką słodycz dojrzałych owoców, ale primitivo jest zwykle wytwarzane w bardziej ziemistym, bardziej garbnikowym stylu.

Do jakich dań pić Primitivo ?

Dojrzałe owoce i pełne body sprawiają, że Primitivo jest doskonałym uzupełnieniem dań mięsnych, grillowanych, treściwych.